Những vườn điều ở làng Jăng Blo, xã Ia Khai, huyện Ia Grai đã chín quả và bắt đầu rụng. Nhìn những chùm điều lác đác quả, chị Siu Loen buồn bã vì biết năng suất năm nay kém hơn năm ngoái. Chị Loen cho biết, năm ngoái, cũng vườn điều 1 ha này, chị thu được 1,5 tấn, bán được giá 28.000 đồng/kg, có lúc 29.000 đồng/kg. Nhưng năm nay, chị ước tính, vườn chỉ được khoảng hơn 1 tấn hạt. Với mức giá đầu vụ 26.000 đồng/kg, thu nhập từ vườn điều của gia đình bị giảm đáng kể.
“Năm ngoái thì điều tạm được. Năm nay, điều quả ít, nhỏ. Lúc điều ra hoa thì nhiều, nhưng không đậu được trái. Năm nay, chưa biết cuối vụ thu được bao nhiêu, nhưng tiền bán điều chắc chắn sẽ ít” – chị Loen nói.
Bà Nguyễn Mai Lương- Chủ tịch UBND xã Ia Khai, huyện Ia Grai cho biết, cùng với cao su, điều là cây trồng chủ lực tại xã, với tổng diện tích gần 1000 ha. Với đặc tính dễ chăm sóc, đầu tư ít, nên đây là cây trồng phù hợp với tập quán canh tác của đồng bào dân tộc thiểu số tại địa phương. Thực tế, thời gian qua, cây điều đang mang lại thu nhập tương đối ổn định, giúp bà con cải thiện cuộc sống. Năm nay tình trạng mất mùa, cùng giá cả sụt giảm, đang cho thấy một vụ mùa không mấy lạc quan.
“Thứ nhất là ảnh hưởng thời tiết lúc gần Tết mưa nhiều và thời gian dài. Thứ hai là diện tích điều già cỗi ở địa phương lớn, chưa được bà con nhân dân chuyển đổi, tái canh, nên số lượng, sản lượng thấp hơn năm ngoái” – bà Lương cho biết.
Ông Phan Đình Thắm- Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Ia Grai cho biết, hiện nay, địa phương có diện tích cây điều lớn nhất tại tỉnh Gia Lai, với khoảng 6.000 ha. Theo ông, sản phẩm hạt điều của huyện Ia Grai có vị béo, vỏ mỏng, rất được thị trường ưa chuộng. Nhưng thực tế, liên kết giữa nông dân trồng điều và doanh nghiệp chế biến điều mới ở giai đoạn sơ khởi. Nông dân vẫn phụ thuộc vào việc thu mua nhỏ lẻ của thương lái, không chủ động được giá cả và thường lâm vào tình cảnh được mùa thì mất giá, được giá lại mất mùa và hay vừa mất mùa, vừa bán giá thấp như hiện nay.
“Phòng đã khuyến cáo bà con ở các xã có diện tích điều lớn thực hiện thâm canh, tăng năng suất. Thứ hai là điện tích điều già cỗi thì chuyển đổi sang cây trồng có hiệu quả hơn, không mở rộng thêm. Đối với những diện tích điều đã già cỗi thì vận động bà con tái canh, đưa giống điều năng suất cao, chống chịu sâu bệnh hại và chống hạn, giúp bà con có thu nhập cao hơn trong thời gian tới” – ông Phan Đình Thắm cho biết./.
